Het themanummer Polarisatie / Maatschappelijk ongenoegen is begin december 2021 verschenen. Hoofdredacteur Jaco van Hoorn opende het nummer. De actuele gebeurtenissen in het land maken de inhoud van dit editoriaal uiterst actueel.
Polarisatie benadrukt tegenstellingen en het drijft uit elkaar. Niet alleen opvattingen, maar ook mensen komen scherper tegenover elkaar te staan. Tegengestelde argumenten leiden tot wij-zij denken. Wat eens debat was, zijn nu breuklijnen.
Over polarisatie is veel geschreven en deze editie van het Tijdschrift voor de Politie is er aan gewijd.
Het thema is gekozen, omdat de toenemende polarisatie de politie raakt. Het is geen politiewerk als standpunten worden gewisseld. Als echter mensen tegenover elkaar komen te staan, kan dat het zomaar wél worden. Zeker als mensen of groepen hun standpunten kracht bijzetten door de openbare orde te verstoren of door zich tot andersdenkenden te richten met belediging, bedreiging of geweld. Dan worden grenzen overschreden.
We herinneren ons de onlusten rond kernenergie en kernwapens en de krakers- en kroningsrellen. We hebben dit soort rellen lange tijd niet gezien, maar actuele thema’s als milieu, vluchtelingen, de ongelijkheid tussen mensen en nu rond corona lijken mensen te verlokken om weer nadrukkelijk van zich te laten horen. Zo trekt COVID-19 momenteel breuklijnen door families, binnen organisaties en op straat.
Het is prachtig om in een land te leven, waarin mensen ideeën, opvattingen en zelfs overtuigingen mogen hebben. De kern van een democratie is dat zelfs – of juist – het geluid van de kleine minderheid er net zo goed toe doet. Debat draagt bij aan rijkere reacties op moeilijke kwesties. Vaak raakt de actualiteit taaie vraagstukken, ‘wicked problems’, ongekende problematieken. Hoe waardevol is het om de verschillende perspectieven rond het vraagstuk in het debat te verkennen? Dat vergroot de kans om er zinvolle meervoudige handelingsperspectieven aan te verbinden.
Precies daarom heeft dit tijdschrift de missie om bij te dragen aan het vrijmoedige debat. Met artikelen, die met goed onderbouwde opvattingen uitnodigen tot dialoog en bijdragen aan rijke oplossingen.
Ik kijk, ook daarom, graag naar debatten in de Tweede Kamer. Zeker in deze tijd, met heel veel politieke fracties waarbij zeer uiteenlopende opvattingen worden gebracht. Het verloop van een debat is zo vormgegeven dat iedereen de ruimte krijgt om de eigen standpunten naar voren te brengen. De Tweede Kamer, als centrum van onze democratie, als demonstratie hoe je inhoudelijk tegenpolen kunt zijn maar tegelijkertijd respect toont voor de ander. Ik schrik echter telkens weer als ook daar wisseling van inhoudelijke standpunten overgaat in aanvallen op de persoon van de ander. De harde toon in de Kamer zal de confrontaties op straat niet verzachten.
In onze samenleving is ongekend veel ruimte om voor eigen standpunten op te komen. Sommigen tonen desondanks geen respect voor de grenzen van deze ruimte. Wat we dan zien wordt méér dan het opkomen voor een standpunt, het is ondermijning van de rechtsstaat. Dat wordt des te manifester als zij daarin ook de confrontatie zoeken met de politie, die juist staat voor de waarden van de rechtsstaat. Dat heeft niets meer met inhoudelijke standpunten te maken. De politie is immers geen partij in het inhoudelijke debat, want de politie is neutraal. De politie staat ervoor dat mensen hun opvattingen mogen geven, binnen de ruimte die onze samenleving daarvoor biedt. Een confrontatie met de politie is dus een confrontatie met de waarden van de democratie. Je vraagt je af of men beseft wat men op het spel zet. De ernst van dit gedrag reikt daarom veel verder dan louter openlijk geweld tegen de politie. Ik hoop dat velen, Tweede-Kamerleden, rechters, journalisten en wie-dan-ook, deze logica met mij delen.
Geef een reactie