In het themanummer Herstelrecht van het Tijdschrift voor de politie (maart 2021) gaven verschillende schrijvers hun visie op herstelrecht. De rode draad, het gebruik van herstelrecht kan een bijdrage vormen om het geschonden vertrouwen te herstellen tussen slachtoffer, dader en gemeenschap werd duidelijk zichtbaar. Vanuit een onderzoek naar het gebruik van mediations in Amsterdam kwam naar voren dat partijen blij waren hun verhaal kwijt te kunnen en dat in tweederde van de zaken een duurzame oplossing werd bereikt. Burgers – en daarmee ook politiemensen – willen dat conflicten gestopt worden of worden opgelost.
Van buiten naar binnen kijkend; er is ook de mogelijkheid van herstelrecht BINNEN de politie-organisatie en dan in de vorm van mediation. Jaarlijks komen tientallen verzoeken tot mediation binnen. Collega’s die elkaar ‘in de haren zijn gevlogen’, verschillen van inzicht tussen een leidinggevende en een uitvoerende medewerker waarbij een onwerkbare situatie is ontstaan. Ook collega’s in de politiewereld willen dat conflicten worden gestopt of worden opgelost. Zo heeft de emotionele impact rond de hausse van bezwaarschriften en juridische procedures bij de vorming van de Nationale Politie vele collega’s en hun thuisfront geschaad.
De impact van een intern conflict
Bij elk conflict in de organisatie zijn meerdere collega’s betrokken. Niet genoeg aandacht kan besteed worden aan de zorg die er moet zijn van alle collega’s om tot een ‘goed’ gesprek te komen. Soms komt het niet tot een gesprek of is de situatie dusdanig verstoord dat er geen gesprek meer wordt gevoerd. De relatie is verstoord en als je niet oppast, raakt er een partij ontspoord. Dat terwijl wij bij de politie voor ‘buiten’ zo goed weten wat nodig is om tot een goede verhouding te komen (bij anderen). Mediation is een vorm van conflictoplossing waarbij een onafhankelijke derde betrokkene, de mediator – middels gesprekken – partijen in staat stelt er samen uit te komen en zo mogelijk oplossingen op maat te vinden. Door gecertificeerde en bij het kwaliteitsregister Mediatorsfederatie Nederland (kortweg MfN (www.mfnregister.nl)) ingeschreven collega’s worden sinds de eeuwwisseling bij de politie mediations uitgevoerd.
Het mediatorsloket
Bij het zogenoemde mediatorsloket binnen de politie kunnen zaken aangemeld worden. Een lijnchef kan een aanmelding doen voor een mediation. Ook kan een aanmelding tot stand komen op advies van een bedrijfsarts wanneer deze van mening is dat het anders functioneren of arbeidsverzuim van een collega te maken heeft met een verstoorde arbeidsrelatie of een arbeidsconflict. Kenmerk van een mediation is dat de collega’s VRIJWILLIG aan een mediation deelnemen en dat alles wat besproken wordt vertrouwelijk is. Veelal is het, onder begeleiding van de mediator, uitspreken naar elkaar van de beleefde situatie en bovenal de ervaren gevoelens een opluchting en een opening. De mediator luistert, vat zaken samen en laat collega’s zelf spiegelen op zichzelf en op elkaar. De mediator is geen ‘rijdende rechter’. Een standpunt wordt door hem niet ingenomen. De mediator moedigt partijen aan om zich uit te spreken en te luisteren naar elkaar. Vaak lukt het dat collega’s (weer) groeien in het begrip krijgen voor elkanders standpunten en elkanders beleving. In ons dagelijkse werk is het zoeken naar wat er precies gebeurd is een ware kunst. Vakwerk dat zich terug laat zien op een terechtzitting met bewijsmatrixen, tijdslijnen, verklaringen etc. Bij mediation is dat niet het doel. Het verleden, dat wat gebeurd is, wordt zo mogelijk overgroeid door belangen, wensen en behoeften. NU en in de toekomst. Collega’s werken zelf aan de oplossing tijdens de mediation. Dat maakt de houdbaarheid van een oplossing ook consistenter. Bij de start van een mediation vindt een intakegesprek plaats. Vervolgens in de regel 2 tot 4 gesprekken. Een opdrachtgever/lijnchef krijgt nooit iets te horen over de inhoud van de mediation. Als een leidinggevende zelf een van de partijen is, kan de specifiek binnen de mediation naar elkaar verkregen informatie en kennis NIET gebruikt worden in een vervolgprocedure. De collega’s die de mediation hebben uitgevoerd bepalen zelf of en wat zij communiceren. De opdrachtgever krijgt van de mediator bericht dat de mediation beëindigd is (punt).
Zoals eerder vermeld kan er niet genoeg met elkaar gedaan worden om met en naar elkaar zaken uit te spreken in een zo vroeg mogelijk stadium. Het ontbreken van het ‘goede gesprek’ heeft veelal geleid tot het conflict of een verstoorde werkrelatie. Wat dat betreft is er geen verschil met de zaken die de politie dagelijks in goede banen probeert te leiden. Het mediatorsloket is bereikbaar via telefoonnummer 088-6617920 of emailadres mediators.arbeidszaken.hrm@politie.nl.
Geef een reactie